Nhiều chuyên gia dự báo lãi suất ngân hàng có thể tăng vào nửa cuối năm 2024, đồng thời tỷ giá USD/VND cũng tăng nhưng sẽ được kiểm soát. Trong những ngày gần đây, cuộc đua giảm lãi suất huy động của các ngân hàng có dấu hiệu chậm lại, thậm chí một số nơi bắt đầu đảo chiều tăng. Diễn biến này khiến nhiều người đặt câu hỏi lãi suất sẽ thế nào trong thời gian còn lại của năm 2024?
Nội dung chính
Lãi suất tiết kiệm sẽ còn tăng bao nhiêu?
Trả lời VTC News, chuyên gia kinh tế, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng có khả năng lãi suất sẽ tăng lên vào nửa cuối năm 2024 nhưng điều này chưa thực sự rõ ràng vì còn phụ thuộc nhiều vào nhu cầu vốn trong nền kinh tế.
Ông Thịnh nhận xét, gần đây, có khoảng 4 ngân hàng tăng lãi suất huy động nhưng chỉ là mức tăng nhẹ khoảng 0,1-0,2 điểm phần trăm ở các kỳ hạn trung và dài hạn trên 13 đến 36 tháng. Động thái này nhằm mục đích tăng vốn trung và dài hạn. Đây là nguồn vốn có thể thay thế cho vốn chủ sở hữu doanh nghiệp trong các chỉ tiêu đảm bảo an toàn vốn. Điều này giúp tăng độ an toàn trong hệ thống ngân hàng.
Tuy nhiên, ở các kỳ hạn ngắn, lãi suất đang trong chiều hướng giảm bởi nguồn vốn trong ngân hàng vẫn rất nhiều, do đó giảm lãi suất là để giảm huy động vốn. “Trong tương lai gần, với bối cảnh lạm phát ở mức thấp, kinh tế vĩ mô ổn định thì lãi suất ngân hàng còn dư địa giảm, lãi suất huy động giảm trước, sau đó lãi suất cho vay cũng theo đó hạ dần. Mức giảm là bao nhiêu thì còn phụ thuộc vào các chỉ tiêu an toàn vốn tại các ngân hàng”, ông Thịnh nhận định.
TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng độc lập cũng đồng tình với quan điểm này. Trả lời trên VOV, ông Hiếu phân tích, Mỹ vẫn đang duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt, giữ lãi suất ở mức cao nhằm kiểm soát lạm phát. Nguyên nhân của việc này là sau COVID-19, Chính phủ Mỹ đã bơm một lượng tiền rất lớn vào lưu thông nên tạo ra lạm phát. Đến 2022, lạm phát tại Mỹ có lúc lên đến 9%. Ở thời điểm này, tỷ lệ lạm phát tại Mỹ có giảm nhưng vẫn cao hơn tỷ lệ lạm phát mục tiêu là trên 2%.
“Theo tính toán của tôi, phải đến tháng 6/2024, Fed mới bắt đầu lộ trình giảm lãi suất, nếu lạm phát của Mỹ trong năm 2024 giảm xuống mức từ 2,5 – 2,8%. Mỗi lần giảm, lãi suất có thể sẽ được điều chỉnh từ 0,25 – 0,5%“.
Khi Fed giảm lãi suất, chênh lệch lãi suất giữa tiền USD và tiền Đồng giảm đi sẽ làm giảm áp lực tỷ giá, từ đó tạo ra sự ổn định cho nền kinh tế Việt Nam. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) sẽ có nhiều dư địa hơn trong các chính sách tiền tệ.
Fed giảm lãi suất cũng sẽ tạo ra động lực để lãi suất ở Việt Nam tăng lên. Khi nền kinh tế Việt Nam trở nên “nóng” vào nửa cuối năm 2024, hoạt động nhập khẩu và sản xuất sẽ tăng lên, từ đó làm tăng nhu cầu vay tiền tại ngân hàng.
“Hiện tại, lãi suất ngân hàng đang ở mức tương đối thấp. Nhưng khi nền kinh tế bị tác động bởi chính sách tiền tệ từ Mỹ, khiến hoạt động tín dụng trở nên sôi động, lãi suất sẽ tăng lên. Do đó, ở thời điểm này, người gửi tiền nên chọn gửi với kỳ hạn ngắn, để khi lãi suất tăng lên trong khoảng nửa cuối năm, sẽ có thể gửi tiết kiệm kỳ hạn mới với mức lãi suất cao hơn.
Ngược lại, với những người đi vay với mức lãi suất hiện tại, nên chọn vay với kỳ hạn càng dài càng tốt, bởi lãi suất trong tương lai sẽ tăng lên”, TS. Nguyễn Trí Hiếu phân tích.
Tỷ giá USD/VND sẽ tăng nhưng có sự kiểm soát
Theo ông Hiếu, tỷ giá USD/VND đang trong xu hướng tăng, trên thị trường tự do đã lên đến 25.580 đồng/USD. Trong giai đoạn đầu năm của nền kinh tế, doanh nghiệp cần nhập khẩu nguyên vật liệu để sản xuất hàng hóa, phần lớn hoạt động nhập khẩu đều thanh toán bằng USD, tạo ra nhu cầu về USD lớn kéo giá USD tăng lên.
Một trong những nguyên nhân khác là chênh lệch lãi suất giữa tiền Đồng và USD. Hiện tại, Fed vẫn tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ, lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng ở Mỹ vẫn ở mức cao quanh 5,5%. Chênh lệch lãi suất qua đêm giữa tiền Đồng và USD rất lớn, làm giảm giá trị tiền Đồng và đẩy tỷ giá tăng cao.
Khi lãi suất tiền Đồng thấp trong khi lãi suất tiền USD cao, nhà đầu tư sẽ chuyển đổi tiền Đồng sang tiền USD để đầu tư vào những thị trường trên thế giới nhằm hưởng lãi suất cao. Từ đó, tạo ra nhu cầu mua USD và làm tăng tỷ giá.
“Các yếu tố trên cộng hưởng đã đẩy tỷ giá lên. Tôi cho rằng tỷ giá sẽ tiếp tục tăng trên cả thị trường chính thức và thị trường tự do”, TS. Nguyễn Trí Hiếu nhận định.
PGS. TS Đinh Trọng Thịnh cũng xác nhận rằng, các yếu tố dẫn đến việc tỷ giá tăng cao bao gồm tác động từ giá vàng, nhu cầu nhập hàng hóa và đầu tư ra nước ngoài để tận hưởng chênh lệch lãi suất. Ông bổ sung rằng một phần người dân gặp khó khăn khi đầu tư vào bất động sản, chứng khoán và vàng, và do đó có nhu cầu đầu tư vào các ngoại tệ tương ứng với vàng, đặc biệt là USD. Nhu cầu tăng cũng làm tăng giá trị của USD.
Ông Thịnh đánh giá rằng việc điều chỉnh tỷ giá của cơ quan quản lý tiền tệ trong nước vẫn đang được thực hiện chặt chẽ, với tỷ giá USD/VND vẫn trong tầm kiểm soát. “Cơ quan quản lý vẫn chưa có bất kỳ biểu hiện lo lắng nào như việc tăng lãi suất, tăng dự trữ bắt buộc, mở rộng biên độ dao động, thậm chí can thiệp bán ra, do đó tỷ giá USD vẫn trong tầm kiểm soát”.
Ông cho biết nếu tỷ giá USD tăng đến mức ảnh hưởng đến nền kinh tế trong nước, cơ quan quản lý sẽ có những biện pháp cần thiết để xử lý kịp thời.
Tỷ số USD tại Việt Nam sẽ như thế nào?
Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 3/4, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cũng nhấn mạnh về chính sách điều hành tỷ giá USD ổn định. Phó Thống đốc cho biết, việc điều hành tỷ giá là một trong những chủ trương quản lý kinh tế vĩ mô rất quan trọng, vì tỷ giá USD không chỉ ảnh hưởng đến giá trị của đồng tiền và sức mua của đồng tiền Việt Nam mà còn ảnh hưởng rất nhiều đến các chính sách kinh tế vĩ mô về kiểm soát lạm phát.
Từ năm 2023, tỷ giá USD/VND đã trở nên sôi động. Việc điều hành tỷ giá cũng gặp khó khăn dưới tác động của kinh tế thế giới, khi Việt Nam là một trong những nền kinh tế có mức độ mở rộng lớn. Đầu năm 2024, tỷ giá USD tiếp tục có xu hướng tăng.
Có ba lý do chính khiến đồng USD liên tục tăng trong thời gian qua. Đó là Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) chưa xác định thời điểm cụ thể để nới lỏng chính sách tiền tệ, làm tăng giá trị của đồng USD, ảnh hưởng trực tiếp đến các đồng tiền khác, trong đó có đồng Việt Nam.
Chính sách giảm lãi suất mạnh mẽ của ngân hàng Việt Nam trong thời gian qua cũng đã và đang tạo ra một số bất cập. Chênh lệch lãi suất giữa đồng USD và đồng Việt Nam trên thị trường liên ngân hàng tiếp tục duy trì âm, tức là lãi suất của đồng Việt Nam thấp hơn lãi suất của đồng USD. Đây cũng là một trong những áp lực khiến cho đồng USD trở nên “nóng”.
Trong ba tháng đầu năm, hoạt động nhập khẩu tích cực đã làm tăng nhu cầu ngoại tệ để nhập khẩu hơn so với giai đoạn trước đó.
“Mặc dù vậy, chúng tôi vẫn nhận thấy tỷ giá USD vẫn đảm bảo duy trì sự ổn định, đảm bảo được trạng thái ngoại tệ dương tại các ngân hàng thương mại, đáp ứng được các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp cho các doanh nghiệp và đảm bảo được các cân đối chung. Trong trường hợp cuối cùng, trong nỗ lực điều hành tỷ giá, NHNN có thể can thiệp để duy trì sự ổn định”, Phó Thống đốc nhấn mạnh.
Nguồn tham khảo: https://vtcnews.vn/chuyen-gia-lai-suat-tiet-kiem-co-the-tang-vao-nua-cuoi-nam-2024-ar862881.html
