Bài viết này sẽ cung cấp khái niệm cơ bản về chứng khoán là gì, giải thích vai trò và lợi ích của việc đầu tư chứng khoán. Tiếp theo hãy khám phá rủi ro cũng như chứng khoán ảnh hưởng thế nào đến nền kinh tế. Hãy cùng Infina đọc ngay để có kiến thức về chứng khoán và chuẩn bị cho sự thành công trong đầu tư tài chính nhé.
Nội dung chính
Chứng khoán là gì?
Chứng khoán là một công cụ tài chính được sử dụng để đại diện cho quyền sở hữu hoặc quyền tham gia vào một doanh nghiệp hoặc tài sản. Nó thường được phát hành và giao dịch trên các sàn giao dịch chứng khoán, cho phép nhà đầu tư mua, bán và giao dịch các chứng khoán để kiếm lợi nhuận hoặc đầu tư dài hạn.
Các chứng khoán có thể là cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư, giấy chứng nhận quyền mua, chứng chỉ quỹ, và các loại tài sản tài chính khác. Chứng khoán cung cấp cho nhà đầu tư khả năng tham gia vào sở hữu công ty hoặc nhận lợi nhuận từ tài sản hoặc dự án cụ thể.
Thị trường chứng khoán là gì?
Thị trường chứng khoán là một phần quan trọng của hệ thống tài chính và có vai trò quan trọng trong việc huy động vốn cho doanh nghiệp, tạo điều kiện cho giao dịch và định giá tài sản, cung cấp cơ hội đầu tư và tạo ra thanh khoản cho các nhà đầu tư.
Cơ chế hoạt động của thị trường chứng khoán Việt Nam bao gồm các yếu tố sau:
- Sàn giao dịch: Thị trường chứng khoán Việt Nam chủ yếu hoạt động qua sàn HoSE, là sàn giao dịch chính cho các công ty niêm yết. Ngoài ra, còn có sàn giao dịch HNX và UPCoM để giao dịch chứng khoán của các công ty niêm yết nhỏ hơn và các công ty mới niêm yết.
- Các loại chứng khoán: Thị trường chứng khoán Việt Nam giao dịch chứng khoán bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, và các công cụ tài chính phái sinh như hợp đồng tương lai,…
- Phương thức giao dịch: Thị trường chứng khoán Việt Nam sử dụng phương thức đấu giá liên tục, trong đó các giao dịch mua bán chứng khoán được thực hiện trong suốt phiên giao dịch. Điều này cho phép nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua/bán chứng khoán vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày.
- Quy tắc và quy định: Thị trường chứng khoán Việt Nam tuân thủ các quy tắc và quy định được Ban Chỉ đạo thị trường chứng khoán Việt Nam đặt ra. Các quy định này bao gồm việc kiểm soát hoạt động giao dịch, công bố thông tin, quản lý và giám sát các công ty niêm yết, và bảo đảm tính minh bạch và công bằng cho thị trường chứng khoán.
- Thông tin thị trường: Thị trường chứng khoán Việt Nam dựa vào việc cung cấp thông tin thị trường đầy đủ và minh bạch. Các công ty niêm yết phải công bố thông tin liên quan đến hoạt động kinh doanh, tài chính và các sự kiện quan trọng khác để giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư thông thái.
- Các đối tượng tham gia: Trên thị trường chứng khoán Việt Nam, có sự tham gia của các nhà đầu tư cá nhân, tổ chức tài chính, quỹ đầu tư, các công ty niêm yết và các nhà môi giới chứng khoán(*).
*Môi giới chứng khoán là một ngành nghề hoạt động trong lĩnh vực tài chính, liên quan đến việc môi giới giao dịch chứng khoán và các sản phẩm tài chính liên quan giữa các bên tham gia trên thị trường chứng khoán. Môi giới chứng khoán thường hoạt động qua các công ty môi giới chứng khoán, được cấp phép và quản lý bởi các cơ quan tài chính hoặc chứng khoán của quốc gia.
Xem thêm: Với 20 triệu đầu tư chứng khoán có được không?
Có bao nhiêu loại chứng khoán?
1. Chứng khoán Vốn
Chứng khoán vốn thường là cổ phiếu phổ thông. Đây là loại chứng khoán được công ty cổ phần phát hành và thể hiện quyền sở hữu một phần vốn, tài sản của công ty đối với cổ đông. CK vốn thường được phát hành dưới dạng cổ phiếu ưu đãi, cổ phiếu thường, chứng chỉ quỹ…
Đặc điểm
- Người sở hữu chứng khoán vốn sẽ được trả cổ tức định kỳ khi công ty hoạt động kinh doanh tốt.
- Hưởng lợi từ việc chênh lệch giá khi tiến hành hoạt động mua bán (mua thấp bán cao).
- Được tham gia biểu quyết (theo quy định của luật) các hoạt động quan trọng của công ty tại các đại hội cổ đông.
- Trong trường hợp phá sản hoặc giải thể thì cổ đông sẽ nhận lại tiền còn lại sau khi công ty thanh toán xong các khoản nợ, thuế, phí.
2. Chứng khoán nợ là gì?
Chứng khoán nợ là loại chứng khoán dùng để xác nhận mối quan hệ người cho vay và người đi vay. Chứng khoán nợ tồn tại dưới dạng trái phiếu, chứng khoán dạng nợ và giấy tờ, công cụ thị trường tiền, công cụ tài chính phái sinh.
3. Chứng khoán Phái sinh
Chứng khoán phái sinh là loại chứng khoán dưới dạng hợp đồng tài chính được thiết lập để xác nhận quyền và nghĩa vụ giữa hai bên ở thời điểm hiện tại về một giao dịch trong tương lai ở một thời điểm xác định.
Hay hiểu một cách đơn giản hơn, tại thị trường chứng khoán nước ta. Các sản phẩm chứng khoán phái sinh cho phép NĐT đặt cược vào sự “tăng giá” hoặc “giảm giá” của tài sản cơ sở trong tương lai. Nếu sự thay đổi đó diễn ra đúng như dự đoán của nhà đầu tư thì họ sẽ có lời.
Ví dụ: Cổ phiếu ABC hiện có mức giá 50,000đ, bạn dự đoán trong tương lai nó sẽ tăng lên 60,000đ. Thay vì bỏ ra 50,000đ mua cổ phiếu ABC với kỳ vọng sẽ lãi 10,000đ (tương đương 20%). Bạn có thể thực hiện một hợp đồng chứng quyền có đảm bảo mua 50 cổ phiếu với chi phí (giả định) là 1,000đ/cổ phiếu. Khi cổ phiếu ABC tăng giá lên 60.000đ, thì lãi suất bạn nhận được là:
Số lượng cổ phiếu mua x (Lợi nhuận kỳ vọng – Chi phí mua chứng quyền)
50 x (10,000 – 1,000) = 450,000 đồng
4. Chứng khoán cơ sở là gì?
Chứng khoán cơ sở là các công cụ tài chính mà các công ty phát hành để thu thập vốn từ công chúng. Chúng thường được gọi là cổ phiếu và đại diện cho một phần sở hữu trong công ty phát hành.
Đặc điểm của chứng khoán là gì?
Chứng khoán có những đặc điểm độc đáo làm cho nó trở thành một phần quan trọng của lĩnh vực tài chính. Chứng khoán đại diện cho các công cụ tài chính được sử dụng trong việc đầu tư và giao dịch trên thị trường chứng khoán. Các đặc điểm chính của chứng khoán bao gồm tính thanh khoản, tính minh bạch, khả năng tăng giảm giá trị được diễn giải cụ thể phía dưới như sau:
- Tính thanh khoản là khả năng chuyển đổi chứng khoán thành tiền mặt một cách nhanh chóng và hiệu quả. Nó đo lường sự dễ dàng và tốc độ mà chứng khoán có thể mua bán trên thị trường. Tính thanh khoản cao mang lại sự linh hoạt và khả năng thoát ra khỏi vị thế đầu tư thuận lợi.
- Tính minh bạch là một yếu tố quan trọng trong thị trường chứng khoán. Việc công bố thông tin liên quan đến công ty, tài sản và giao dịch giúp tạo ra môi trường công bằng và tin cậy cho các nhà đầu tư.
- Chứng khoán có khả năng tăng giảm giá trị theo thời gian. Sự biến động giá cả tạo ra cơ hội kiếm lợi nhuận cho nhà đầu tư thông qua việc mua bán chứng khoán vào thời điểm thích hợp. Tuy nhiên, sự tăng giảm giá trị cũng mang lại rủi ro cho nhà đầu tư, và việc quản lý rủi ro là rất quan trọng trong đầu tư chứng khoán.
Xem thêm: TOP 5 diễn đàn chứng khoán hay nhất Việt Nam mà NĐT cần phải biết
App đầu tư chứng khoán dành cho người mới bắt đầu
Đầu tư chứng khoán đơn giản, trải nghiệm làm cổ đông các công ty lớn với số vốn nhỏ. Bạn có thể mở tài khoản chứng khoán ngay trên app Infina và thoải mái giao dịch với hàng loạt tính năng mới, giao diện thân thiện với người dùng.
Lợi ích và rủi ro khi đầu tư chứng khoán
Lợi ích
- Tiềm năng sinh lời cao: Thị trường chứng khoán có tiềm năng sinh lời cao, đặc biệt là trong dài hạn. Nhà đầu tư có thể thu được lợi nhuận từ việc mua chứng khoán với giá thấp và bán lại với giá cao hơn.
- Đa dạng hóa danh mục đầu tư: Đầu tư vào chứng khoán cho phép đa dạng hóa danh mục đầu tư bởi vì nhà đầu tư có thể chọn mua các loại chứng khoán khác nhau.
- Linh hoạt và dễ tiếp cận: Thị trường chứng khoán Việt Nam có nhiều công ty chứng khoán và sàn giao dịch, cung cấp nhiều lựa chọn cho nhà đầu tư. Việc tiếp cận và tham gia giao dịch chứng khoán trở nên dễ dàng với sự phát triển của công nghệ và nền tảng giao dịch trực tuyến.
Rủi ro
- Rủi ro thị trường: Giá chứng khoán có thể biến đổi mạnh mẽ và khó đoán trước. Thị trường chứng khoán có thể chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, bao gồm tình hình kinh tế, chính trị, tài chính và sự biến động của thị trường toàn cầu.
- Rủi ro thanh khoản: Một số chứng khoán có khối lượng giao dịch thấp và không dễ dàng tìm được người mua hoặc người bán. Điều này có thể gây khó khăn trong việc mua bán chứng khoán và làm giảm tính thanh khoản của danh mục đầu tư.
- Rủi ro công ty niêm yết: Đầu tư vào công ty niêm yết có thể đối mặt với rủi ro liên quan đến hoạt động kinh doanh, tài chính và quản lý của công ty. Thông tin không minh bạch hoặc sự thay đổi bất ngờ trong công ty có thể ảnh hưởng đến giá chứng khoán và lợi nhuận của nhà đầu tư.
- Rủi ro hệ thống: Hệ thống giao dịch chứng khoán có thể gặp sự cố kỹ thuật hoặc quy mô lớn, gây ra sự gián đoạn hoặc mất kết nối. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng thực hiện giao dịch và quản lý danh mục đầu tư.
Để đảm bảo an toàn và thành công trong đầu tư chứng khoán, người đầu tư cần nắm vững kiến thức về thị trường, nghiên cứu kỹ lưỡng và đưa ra quyết định đầu tư dựa trên rủi ro và mục tiêu đầu tư cá nhân.
Xem thêm: 8 sai lầm khiến nhà đầu tư phá sản vì chơi chứng khoán
Chứng khoán ảnh hưởng như thế nào đến nền kinh tế?
Chứng khoán là một loại tài sản có giá được giao dịch trên thị trường chứng khoán. Thị trường chứng khoán là nơi các nhà đầu tư mua và bán cổ phiếu, trái phiếu và các loại chứng khoán khác. Chứng khoán có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế theo nhiều cách khác nhau.
Một cách mà chứng khoán ảnh hưởng đến nền kinh tế là thông qua việc cung cấp vốn cho các doanh nghiệp. Khi các doanh nghiệp phát hành cổ phiếu, họ đang bán một phần quyền sở hữu trong công ty của mình cho các nhà đầu tư.
Số tiền thu được từ việc bán cổ phiếu có thể được sử dụng để tài trợ cho các hoạt động của doanh nghiệp, chẳng hạn như mở rộng kinh doanh, nghiên cứu và phát triển hoặc trả nợ.
Một cách khác mà chứng khoán ảnh hưởng đến nền kinh tế là thông qua việc cung cấp việc làm. Khi các doanh nghiệp mở rộng kinh doanh, họ cần thuê thêm nhân viên. Điều này có thể dẫn đến việc tạo ra thêm việc làm và tăng trưởng kinh tế.
Cuối cùng, chứng khoán cũng có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế thông qua việc ảnh hưởng đến tâm lý của các nhà đầu tư. Khi thị trường chứng khoán tăng giá, các nhà đầu tư trở nên lạc quan hơn về nền kinh tế. Điều này có thể dẫn đến việc tăng chi tiêu và đầu tư, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, khi thị trường chứng khoán giảm giá, các nhà đầu tư trở nên bi quan hơn về nền kinh tế. Điều này có thể dẫn đến việc giảm chi tiêu và đầu tư, từ đó kìm hãm tăng trưởng kinh tế.
Kết luận
Để hiểu rõ hơn về chứng khoán là gì và tham gia giao dịch, nhà đầu tư cần nắm vững các nguyên tắc cơ bản, theo dõi thông tin tài chính, và có kiến thức về phân tích kỹ thuật và cơ bản. Hiểu biết sâu về chứng khoán sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư thông minh và tối ưu hóa lợi nhuận của mình.
Xem thêm:
