Tìm hiểu về IPO là gì về quá trình công ty niêm yết lên thị trường chứng khoán. Hiểu về lợi ích, thách thức và cơ hội từ việc tham gia IPO. Đặt một nền tảng vững chắc cho sự phát triển của công ty và tận dụng tiềm năng tăng trưởng trong thị trường chứng khoán. Cùng Infina đọc ngay để có cái nhìn sâu hơn về IPO và những lợi ích nó mang lại cho các bên liên quan nhé.
Nội dung chính
IPO là gì?
IPO là cụm từ viết tắt của Initial Public Offering dùng để chỉ hoạt động chào bán cổ phiếu ra công chúng lần đầu tiên của các công ty. Hiện nay trên thị trường chứng khoán, hình thức IPO được xem là điểm bắt đầu trong quá trình huy động vốn lâu dài của công ty.
Trước khi IPO, công ty thường chỉ có thể huy động vốn từ các công ty lớn, quỹ đầu tư và một số tổ chức khác. Tuy nhiên, sau khi IPO và trở thành công ty niêm yết, công ty có thể tiếp cận được nhiều nguồn vốn đa dạng hơn từ công chúng.
Mục đích của doanh nghiệp khi phát hành cổ phiếu IPO là gì?
IPO giúp công ty huy động và mở rộng nguồn vốn để phát triển quy mô tổ chức. Đồng thời, nó cũng khẳng định vị thế của công ty trên thị trường. Ngoài ra, IPO còn tạo cơ hội cho cán bộ nhân viên sở hữu cổ phiếu, tạo động lực và sự cam kết để đồng hành cùng công ty.
Xem thêm: ERP là gì? Vì sao doanh nghiệp cần phải đặc biệt quan tâm đến ERP?
Phương thức chào bán cổ phiếu IPO là gì?
Ở Việt Nam, phương thức chào bán cổ phiếu thông qua IPO được thực hiện thông qua quy trình đăng ký niêm yết và chào bán cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán. Dưới đây là các bước chính trong quy trình chào bán cổ phiếu IPO:
- Đăng ký niêm yết: Công ty phải đáp ứng các yêu cầu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và sàn giao dịch chứng khoán nơi mà công ty dự định niêm yết. Bao gồm việc công bố thông tin tài chính, hồ sơ đăng ký niêm yết và các thông tin liên quan khác.
- Chào bán cổ phiếu: Sau khi hoàn thành đăng ký niêm yết, công ty sẽ tiến hành chào bán cổ phiếu thông qua các công cụ tài chính như IPO hoặc phân phối trực tiếp cho các nhà đầu tư.
- Xác định giá cổ phiếu: Công ty phối hợp với đội ngũ tư vấn tài chính để xác định giá cổ phiếu dựa trên nhu cầu và sự quan tâm của nhà đầu tư.
- Giao dịch và niêm yết: Sau khi chào bán thành công, cổ phiếu công ty sẽ được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán, cho phép nhà đầu tư mua bán cổ phiếu công ty trên thị trường mở.
Ưu và nhược điểm của cổ phiếu IPO là gì?
Ưu điểm
- Tăng cơ hội thu hút vốn: IPO cho phép công ty huy động vốn từ công chúng thông qua việc phát hành cổ phiếu lần đầu. Điều này tạo ra cơ hội thu hút vốn mới để tài trợ cho sự phát triển, mở rộng hoạt động kinh doanh và thực hiện các dự án mới.
- Tăng tính thanh khoản: Thông qua việc niêm yết cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán, cổ phiếu IPO có thể được giao dịch công khai và có sẵn cho các nhà đầu tư. Điều này tăng tính thanh khoản của cổ phiếu, giúp nhà đầu tư dễ dàng mua bán cổ phiếu một cách linh hoạt.
- Tạo ra giá trị thị trường: IPO có thể mang lại lợi ích tăng giá trị thị trường cho công ty. Việc niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán giúp tăng sự công nhận và uy tín của công ty, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư và tạo đà cho sự tăng trưởng giá trị cổ phiếu.
- Nâng cao khả năng huy động vốn tương lai: Qua quá trình IPO thành công, công ty có thể tạo dựng được lòng tin và niềm tin của thị trường. Điều này làm tăng khả năng huy động vốn trong tương lai thông qua việc phát hành cổ phiếu thêm hoặc tăng vốn điều lệ.
- Nâng cao danh tiếng và tầm nhìn: Cổ phiếu IPO giúp công ty nâng cao danh tiếng và tầm nhìn trong ngành công nghiệp. Nó có thể tạo dựng được hình ảnh đáng tin cậy và thu hút sự quan tâm của các đối tác, khách hàng và nhà đầu tư tiềm năng.
Nhược điểm của IPO là gì?
- Tiêu tốn thời gian và nguồn lực: Quá trình chuẩn bị và thực hiện IPO đòi hỏi công ty phải đầu tư nhiều thời gian, nguồn lực và công sức. Cần tiến hành quá trình kiểm toán, chuẩn bị tài liệu, thực hiện quy trình pháp lý và tiếp xúc với các cơ quan quản lý. Điều này có thể tạo áp lực và tiêu tốn nguồn lực của công ty.
- Tiết lộ thông tin và tuân thủ quy định: Quá trình IPO yêu cầu công ty phải tiết lộ nhiều thông tin quan trọng về tài chính, hoạt động kinh doanh và chiến lược trong tài liệu công khai. Điều này có thể làm cho công ty trở nên mở cửa và phải tuân thủ nhiều quy định, quy trình kiểm toán và pháp lý.
- Áp lực tăng trưởng và thị trường: Sau khi IPO, công ty sẽ phải đối mặt với áp lực tăng trưởng và thị trường từ các nhà đầu tư và cổ đông. Công ty cần đáp ứng các kỳ vọng của thị trường, tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận để duy trì giá trị cổ phiếu.
- Giới hạn quản lý và sự can thiệp: Khi niêm yết cổ phiếu, công ty phải tuân thủ quy tắc và quy định của sàn giao dịch chứng khoán và các cơ quan quản lý tài chính. Điều này có thể gây ra sự can thiệp và giới hạn quyền quyết định của công ty trong các quyết định chiến lược và hoạt động kinh doanh.
- Tăng sự cạnh tranh và áp lực giá cả: Việc niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán tạo ra sự cạnh tranh và áp lực về giá cả. Công ty phải cạnh tranh với các đối thủ trong việc thu hút sự quan tâm và đầu tư từ các nhà đầu tư, và đồng thời phải đối mặt với biến động giá cả do thị trường chứng khoán.
Xem thêm: Bật mí kinh nghiệm đầu tư dài hạn mà không ai cho bạn biết
Quy trình cụ thể của hoạt động IPO là gì?
Quy trình hoạt động của IPO được dựa theo quy định tại điều 15, 18, 24, 25 và 26 Luật Chứng khoán 2019, một quy trình IPO phải qua các giai đoạn như sau:
- Chủ trương IPO được thông qua bởi Hội đồng cổ đông bao gồm các tiêu chí cơ bản như: mục đích phát hành, loại cổ phiếu và số lượng cổ phiếu, đối tượng được phân phối vốn,…
- Tiếp theo, chuẩn bị hồ sơ theo quy định:
- Giấy đăng ký IPO.
- Bản cáo bạch, điều lệ tổ chức, quyết định của đại hội đồng cổ đông.
- Văn bản cam kết.
- Hợp đồng tư vấn hồ sơ đăng ký lên IPO.
- Các chứng từ xác nhận của Ngân hàng trong các nghiệp vụ liên quan.
- Các các kết bảo lãnh phát hành, sở hữu,…
- Sau khi đã hoàn tất hồ sơ, Doanh nghiệp cần nộp cho Ủy ban Chứng khoán nhà nước. Trong thời gian này, Doanh nghiệp có thể sử dụng Bản cáo bạch để thăm dò thị trường (cam kết phải sử dụng bản chính xác như bản đã nộp).
- Chờ cấp giấy từ ủy ban Chứng khoán nhà nước.
- Kế tiếp, tổ chức phải công bố Thông báo IPO trên 1 tờ báo điện tử hoặc báo in trong 3 số liền kề.
- Cuối cùng là việc phát hành và phân phối chứng khoán.
- Trong quá trình IPO sẽ có một số rủi ro phát sinh như các chi phí tư vấn, phí trung gian, phí kế toán, kiểm toán…
App đầu tư chứng khoán cho người mới bắt đầu
Đầu tư cổ phiếu lô lẻ với giá cực thấp là một cách để trải nghiệm trở thành cổ đông của các công ty lớn mà vốn đầu tư của bạn không quá lớn. Infina cung cấp dịch vụ mở tài khoản chứng khoán trực tuyến, cho phép bạn giao dịch cổ phiếu lô chẵn và lô lẻ với số vốn cực thấp chỉ từ 10.000đ. Bằng việc tạo tài khoản trên ứng dụng Infina, bạn có thể dễ dàng thực hiện các giao dịch chứng khoán trực tiếp và theo dõi danh mục đầu tư của mình.
Điều kiện yêu cầu để niêm yết IPO là gì?
Luật Chứng khoán 2009 quy định các điều kiện tiên quyết mà tổ chức phải đáp ứng như sau:
- Vốn điều lệ: Lớn hơn 30 tỷ VNĐ (được tính trên sổ sách kế toán).
- Kết quả kinh doanh: 2 năm kể từ thời điểm IPO, không có lỗ lũy kế và phải có lợi nhuận.
- Mục tiêu và phương án hoạt động: Trình bày phương án sử dụng nguồn vốn sau khi chào bán cổ phiếu.
- Cam kết từ cổ đông lớn nhất: Nắm giữ tối thiểu 20% cổ phần trong 1 năm từ IPO.
- Tài khoản phong tỏa: Có 1 tài khoản ngân hàng và phong tỏa số tiền từ việc IPO.
- Tỷ lệ cổ phiếu thường: Được mua bởi tối thiểu 100 Nhà đầu tư không là cổ đông lớn của Doanh nghiệp là 15%.
- Công ty cam kết sẽ niêm yết hoặc đăng ký giao dịch cổ phiếu trên các sàn giao dịch chứng khoán.
Xem thêm: BSC là gì? BSC có vai trò như thế nào trong doanh nghiệp?
Tận dụng cơ hội từ đầu tư IPO như thế nào?
- Nghiên cứu kỹ: Trước khi đầu tư vào IPO, bước quan trọng nhất chính là nghiên cứu và hiểu rõ về công ty. Điều này bao gồm đọc bản tóm tắt công ty và các tài liệu cung cấp thông tin chi tiết về công ty.
- Xem xét mục tiêu đầu tư của bạn: Trước khi đầu tư vào IPO, cần phải xem xét mục tiêu đầu tư của bạn. Nếu bạn đang tìm kiếm lợi nhuận ngắn hạn, một IPO có thể không phải là sự đầu tư tốt nhất cho bạn. Tuy nhiên, nếu bạn đang tìm kiếm sự tăng trưởng lâu dài, IPO có thể là cách tuyệt vời để tham gia từ đầu vào một công ty có triển vọng.
- Kiên nhẫn: IPO có thể biến động mạnh, vì vậy điều tiên quyết chính là kiên nhẫn và không kỳ vọng kiếm lợi nhanh chóng.
Sau khi đã hiểu IPO là gì thì để tận dụng cơ hội từ các đợt chào báo IPO, nhà đầu tư cần tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng về công ty niêm yết, xem xét tiềm năng tăng trưởng, đánh giá giá trị công ty và đưa ra quyết định đầu tư phù hợp.
Cần lưu ý rằng việc đầu tư vào IPO có thể mang đến cơ hội và rủi ro, do đó, việc tham khảo ý kiến của chuyên gia tài chính hoặc tư vấn đầu tư là cần thiết để đảm bảo quyết định đầu tư được thông minh và có kiến thức.
Những ví dụ thành công về IPO và bài học rút ra từ những trường hợp thất bại
Việc xem xét những ví dụ thành công và bài học từ những trường hợp thất bại trong lĩnh vực IPO tại Việt Nam có thể cung cấp cái nhìn rõ ràng về tầm quan trọng của quá trình này và các yếu tố cần xem xét khi đầu tư vào IPO. Dưới đây là một số ví dụ và bài học từ thị trường IPO ở Việt Nam:
Thành công
1. Vingroup (VIC)
Vingroup là một trong những công ty niêm yết thành công nhất tại Việt Nam. IPO của Vingroup đã tạo ra sự quan tâm lớn từ các nhà đầu tư và nhận được sự đánh giá cao về tiềm năng tăng trưởng của công ty.
Bài học: Tầm quan trọng của việc có một kế hoạch kinh doanh chi tiết, tiềm năng tăng trưởng bền vững và khả năng thu hút vốn từ các nhà đầu tư.
2. Vinhomes (VHM)
Vinhomes là một ví dụ thành công khác trong lĩnh vực IPO tại Việt Nam. Vinhomes đã thu hút sự quan tâm lớn từ nhà đầu tư trong quá trình chào bán công khai ban đầu.
Bài học: Đội ngũ quản lý có kinh nghiệm, mô hình kinh doanh thành công và tiềm năng tăng trưởng của công ty là các yếu tố quan trọng để thu hút đầu tư thành công từ IPO.
Thất bại
3. OceanBank (OCE)
OceanBank là một ví dụ về thất bại trong quá trình IPO tại Việt Nam. Sau khi niêm yết, OceanBank đã gặp khó khăn về tài chính và phải đối mặt với nhiều vấn đề pháp lý.
Bài học: Cần đánh giá cẩn thận về tình hình tài chính và quản lý của công ty trước khi đầu tư vào IPO. Các yếu tố rủi ro và tiềm năng pháp lý cũng cần được xem xét một cách cẩn thận.
4. PV Power (POW)
PV Power là một ví dụ về thất bại trong quá trình IPO. Công ty đã gặp khó khăn về tài chính và không thu hút được sự quan tâm từ các nhà đầu tư.
Bài học: Cần xem xét kỹ lưỡng về tình hình tài chính và quản lý của công ty, cũng như sự quan tâm và đánh giá từ thị trường trước khi đầu tư vào IPO.
Bài học chung từ các ví dụ trên là quan trọng của việc nghiên cứu kỹ lưỡng và đánh giá cẩn thận các yếu tố tài chính, quản lý, tiềm năng tăng trưởng và yếu tố rủi ro trước khi đầu tư vào IPO. Nắm bắt được những thông tin cần thiết và hiểu rõ về công ty và ngành công nghiệp là yếu tố quyết định thành công trong quá trình này.
Xem thêm: Khám phá thị trường là gì cùng ý nghĩa và ảnh hưởng đến doanh nghiệp
Tổng kết
IPO là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực tài chính và đầu tư. IPO cho phép công ty thu về tiền mặt từ việc bán cổ phiếu và mở ra cơ hội cho nhà đầu tư tham gia sở hữu phần vốn của công ty đó. Hiểu rõ về IPO và cách nó hoạt động là một yếu tố quan trọng trong việc định hình chiến lược tài chính và đầu tư của một doanh nghiệp.
Bạn đã hiểu IPO là gì chưa? Hãy để lại bình luận phía dưới nhé!
Xem thêm:
