Mua sắm online tại Việt Nam đang bùng nổ nhờ thu nhập tăng và hạ tầng kỹ thuật số phát triển. GDP bình quân đầu người tăng 61,6% từ năm 2019 đến 2025, kéo theo sự thay đổi lớn trong thói quen tiêu dùng. Đến năm 2023, 41% dân số Việt Nam đã tham gia mua sắm trực tuyến, với thị trường thương mại điện tử đạt giá trị 20,5 tỷ USD.
Nội dung chính
Các yếu tố chính thúc đẩy xu hướng:
- Thu nhập tăng: Tầng lớp trung lưu mở rộng, chi tiêu cho sản phẩm cao cấp tăng.
- Hạ tầng số: 77,93 triệu người dùng internet, 85% thanh toán qua di động.
- Chính sách hỗ trợ: Chuyển đổi số quốc gia, khuyến khích thanh toán không tiền mặt.
Xu hướng nổi bật: Người tiêu dùng ưu tiên sản phẩm chất lượng, sử dụng ví điện tử, và dành nhiều thời gian hơn trên các nền tảng mua sắm qua điện thoại. Dự báo thị trường thương mại điện tử sẽ đạt 24 tỷ USD vào năm 2025.
Thu nhập tăng thúc đẩy mua sắm trực tuyến
Thu nhập tăng đã tác động trực tiếp đến thói quen mua sắm trực tuyến, thể hiện qua ba xu hướng chính: sự mở rộng của tầng lớp trung lưu, thay đổi trong cách chi tiêu và sự chuyển đổi sang thanh toán điện tử.
Số liệu thu nhập 2019-2025
Các số liệu cho thấy mối liên hệ mật thiết giữa thu nhập tăng và sự phát triển của thương mại điện tử. GDP bình quân đầu người tại Việt Nam tăng 61,6% từ năm 2019 đến 2025. Cụ thể, GDP bình quân đầu người tăng từ 2.715 USD vào năm 2019 và dự kiến đạt 4.388 USD vào năm 2025. Đồng thời, thị trường thương mại điện tử cũng tăng trưởng mạnh mẽ, từ 11,8 tỷ USD năm 2019 lên 20,5 tỷ USD vào năm 2023.
Tầng lớp trung lưu tại Việt Nam đang phát triển nhanh chóng. Số hộ gia đình có thu nhập từ 5.000 USD đến 20.000 USD mỗi năm dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2025, đạt khoảng 23 triệu hộ tại các đô thị lớn. Điều này dẫn đến sức mua tăng mạnh, kéo theo sự thay đổi rõ rệt trong cách người tiêu dùng chi tiêu.
Xu hướng chi tiêu mới
Khi thu nhập tăng, các xu hướng chi tiêu mới cũng được định hình rõ ràng. Dưới đây là một số thay đổi đáng chú ý:
| Danh mục | Tăng trưởng (2023 so với 2022) | Đặc điểm nổi bật |
|---|---|---|
| Thời trang & Mỹ phẩm | 42% | Ưu tiên các sản phẩm cao cấp |
| Điện tử | 50% | Giá trị đơn hàng tăng 15% |
| Thực phẩm online | Tăng 300% (so với 2019) | Tần suất mua tăng gấp đôi |
| Nội thất & Trang trí | 55% | Tập trung vào thiết kế cao cấp |
Theo báo cáo của Shopee Việt Nam năm 2023, người tiêu dùng ở các thành phố lớn chi tiêu trung bình cao gấp 3,5 lần so với người dùng tại các thành phố nhỏ hơn. Tại TP.HCM, giá trị đơn hàng trung bình cao gấp 2,7 lần so với cả nước.
Ngoài ra, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số đã thúc đẩy thanh toán điện tử. Tỷ lệ này tăng từ 50% vào năm 2019 lên 80% vào năm 2023, trong đó số lượng người dùng ví điện tử tăng 200% trong cùng kỳ.
Yếu Tố Chính Thúc Đẩy Thương Mại Điện Tử
Ngoài việc thu nhập tăng, ba yếu tố công nghệ quan trọng đang góp phần mạnh mẽ vào sự phát triển của thương mại điện tử:
Kết Nối Internet và Di Động
Việt Nam hiện có độ phủ internet đáng kể, với mật độ thuê bao di động đạt 150%. Điều này mang đến cơ hội tiếp cận internet đồng đều cho cả người dân ở thành thị lẫn nông thôn. Sự phổ biến của điện thoại thông minh giá rẻ cùng các gói cước data phù hợp đã tạo điều kiện cho người dùng ở vùng nông thôn tham gia vào nền kinh tế số.
Thêm vào đó, tỷ lệ thanh toán qua di động đã đạt 85%, phù hợp với 96% người dùng internet truy cập thông qua điện thoại.
Chính Sách và Hỗ Trợ Nhà Nước
Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia, bắt đầu từ năm 2020, đã đặt nền móng quan trọng cho sự phát triển của thương mại điện tử. Các chính sách nổi bật bao gồm Nghị định 85/2021/NĐ-CP về khung pháp lý thương mại điện tử và Nghị quyết 41/NQ-CP khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt. Những chính sách này đặc biệt hỗ trợ tầng lớp trung lưu mới – nhóm chiếm 65% giao dịch thương mại điện tử- tiếp cận các phương thức mua sắm hiện đại hơn.
Dân Số và Phát Triển Đô Thị
Khu vực đô thị với mật độ dân số cao cùng mức thu nhập ngày càng tăng đang thúc đẩy thói quen tiêu dùng kỹ thuật số. Các nền tảng thương mại điện tử tập trung vào ba yếu tố chính: (1) Cá nhân hóa trải nghiệm người dùng bằng trí tuệ nhân tạo, (2) Tích hợp nhiều dịch vụ trên một nền tảng, và (3) Cải thiện tốc độ giao hàng.
Tài khoản nhận tiền, Sinh lời tự động như gửi tiết kiệm!
Tài khoản sinh lời Infina là sự lựa chọn lý tưởng cho tất cả mọi người, những ai muốn tối ưu hóa tài chính cá nhân và sinh lời trên dòng tiền của mình.
Nạp và rút tiền nhanh chóng trong vòng 30 giây, nhận lợi nhuận hàng ngày và rút vốn bất kỳ lúc nào mà không bị mất lợi nhuận.
Được Công ty TNHH MTV quản lý quỹ ACB (ACBC), Công ty cổ phần quản lý quỹ PVI (PVI AM) quản lý đầu tư và Ngân hàng BIDV lưu ký. Quỹ ACBC, và Quỹ PVI AM sẽ thực hiện gửi tiền tại các ngân hàng, tổ chức tín dụng uy tín.
Trải nghiệm sinh lời miễn phíThói Quen và Sở Thích Người Tiêu Dùng
Hành vi người tiêu dùng đang thay đổi nhanh chóng, phản ánh tác động của thu nhập tăng lên đối với thương mại điện tử.
Lựa Chọn Nền Tảng Mua Sắm
Người tiêu dùng Việt Nam ngày càng kỹ lưỡng hơn khi chọn nền tảng mua sắm trực tuyến. Theo nghiên cứu, 78% người tiêu dùng xem giá cả cạnh tranh là yếu tố hàng đầu, tiếp theo là chất lượng sản phẩm (72%) và tốc độ giao hàng (65%). Khi thu nhập tăng, người dùng dễ dàng cân nhắc giữa giá cả và chất lượng dịch vụ hơn.
Thời gian sử dụng ứng dụng mua sắm trên di động đã tăng 150% từ 2020-2024, đạt trung bình 25 phút mỗi ngày. Điều này phù hợp với thực tế rằng 96% lượt truy cập internet tại Việt Nam đến từ điện thoại. Rõ ràng, thiết bị di động đang trở thành ưu tiên hàng đầu trong hành vi tiêu dùng.
Ngoài ra, các nền tảng thương mại xã hội cũng ghi nhận mức tăng trưởng tương tác gấp đôi, với 62% người mua sắm trực tuyến từng thực hiện giao dịch qua mạng xã hội.
Xu Hướng Mua Sắm Theo Mức Thu Nhập (2023)
Hành vi mua sắm thay đổi đáng kể theo mức thu nhập, được minh họa qua bảng dưới đây:
| Nhóm Thu Nhập | Đặc Điểm Mua Sắm | Ưu Tiên Thanh Toán |
|---|---|---|
| Dưới 5 triệu/tháng | Tập trung vào hàng thiết yếu (65%); săn khuyến mãi | Tiền mặt khi nhận hàng (55%) |
| 5-15 triệu/tháng | Mua đa dạng (55% điện tử, thời trang); mua sắm thường xuyên hơn | Ví điện tử (45%); tiền mặt (35%) |
| Trên 15 triệu/tháng | Ưu tiên sản phẩm cao cấp (72%); chi tiêu nhiều hơn cho thương hiệu | Ví điện tử (60%); thẻ tín dụng (25%) |
Nhóm có thu nhập cao mua sắm trực tuyến thường xuyên hơn 30% so với nhóm thu nhập thấp. Đồng thời, chi tiêu trung bình cho hàng cao cấp đã tăng 25% trong năm qua.
Quản Lý Tài Chính và Thương Mại Điện Tử
Việc quản lý tài chính cá nhân hiệu quả, đặc biệt khi thu nhập tăng, đang trở thành yếu tố thúc đẩy sự phát triển của thương mại điện tử.
Khả Năng Tiếp Cận Tài Chính và Thói Quen Mua Sắm
Người dùng MoMo tận dụng tính năng theo dõi ngân sách đã chi tiêu trung bình hơn 3,2 triệu đồng mỗi tháng cho mua sắm trực tuyến.
Công cụ số hỗ trợ quản lý tài chính hiệu quả theo thu nhập
| Nhóm Thu Nhập | Công Cụ Tài Chính Sử Dụng | Ảnh Hưởng Đến Thương Mại Điện Tử |
|---|---|---|
| Dưới 5 triệu | Ví điện tử, công cụ theo dõi chi tiêu | Tăng tần suất mua sắm |
| 5-15 triệu | Đầu tư linh hoạt, quản lý ngân sách | Tăng giá trị đơn hàng |
| Trên 15 triệu | Đầu tư đa dạng, tư vấn tài chính | Tăng chi tiêu cho sản phẩm cao cấp |
Dự báo đến năm 2025, khi GDP đầu người đạt 4.388 USD, các tính năng như hoàn tiền trên các nền tảng thanh toán số sẽ tiếp tục thúc đẩy xu hướng này.
Kết Luận
Thu nhập tăng trưởng, cùng với ba yếu tố quan trọng – công nghệ, chính sách và sự thay đổi nhân khẩu học – đang định hình tương lai của thương mại điện tử tại Việt Nam.
Thói quen sử dụng điện thoại và các chính sách hỗ trợ từ chính phủ đã biến việc mua sắm trực tuyến thành một phần không thể thiếu trong đời sống tiêu dùng. Sự kết hợp giữa thu nhập tăng, tiến bộ công nghệ và chính sách phù hợp đang thay đổi cách người Việt mua sắm mỗi ngày.
Theo dự báo, thị trường thương mại điện tử Việt Nam có thể đạt 23,77 tỷ USD vào năm 2029, với tốc độ tăng trưởng hàng năm 10,05%. Các nền tảng quản lý tài chính như Infina, được nhắc đến trong phần Quản Lý Tài Chính, tiếp tục đóng vai trò quan trọng bằng cách giúp tối ưu hóa dòng tiền nhàn rỗi, từ đó thúc đẩy chi tiêu trực tuyến.
Vị trí hàng đầu của Việt Nam trong lĩnh vực kinh tế số tại Đông Nam Á là kết quả từ mối liên hệ chặt chẽ giữa thu nhập tăng và xu hướng chi tiêu trực tuyến. Với mức tăng thu nhập 61,6% trong giai đoạn 2019-2025 và sự chuyển đổi số mạnh mẽ, Việt Nam đã vươn lên vị trí top 3 trong khu vực ASEAN.
FAQs
Xu hướng mua sắm trực tuyến tại Việt Nam hiện nay như thế nào?
Trong nửa đầu năm 2024, người tiêu dùng tại Việt Nam đã chi tiêu trực tuyến khoảng 143,9 nghìn tỷ đồng (tương đương 5,68 tỷ USD), tăng 54,91% về giá trị và 65,55% về số lượng sản phẩm so với cùng kỳ năm trước. Những con số này phản ánh rõ mối liên hệ giữa sự gia tăng thu nhập và sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử.
Thu nhập tăng ảnh hưởng như thế nào đến thói quen mua sắm trực tuyến?
Khi thu nhập tăng, người tiêu dùng có xu hướng chi tiêu nhiều hơn cho mua sắm trực tuyến. Trong năm 2023, tổng giá trị hàng hóa (GMV) của thương mại điện tử tại Việt Nam đạt 16 tỷ USD. Xu hướng này được dự đoán sẽ tiếp tục, với mức thu nhập bình quân dự báo đạt 4.388 USD/người vào năm 2025, cùng sự gia tăng của tầng lớp trung lưu.
Người tiêu dùng Việt Nam thích mua sắm trực tuyến qua kênh nào?
Mua sắm qua điện thoại di động đang chiếm ưu thế, chiếm tới 72,9% tổng giao dịch thương mại điện tử. Đồng thời, tỷ lệ người tham gia mua sắm trực tuyến tại Việt Nam đạt 41% dân số, mức cao nhất trong khu vực Đông Nam Á.
Dự báo về thị trường thương mại điện tử Việt Nam trong tương lai?
Với mức tăng thu nhập 61,6% trong giai đoạn 2019-2025, thị trường thương mại điện tử Việt Nam được dự báo sẽ đạt 24 tỷ USD vào năm 2025 và tăng lên 60 tỷ USD vào năm 2030. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi ba yếu tố chính: công nghệ, chính sách hỗ trợ và sự thay đổi nhân khẩu học.
