Zero-Based Budgeting (ZBB) là phương pháp lập ngân sách bắt đầu từ con số 0 mỗi tháng. Thay vì dựa trên ngân sách kỳ trước, bạn sẽ phân bổ toàn bộ thu nhập vào các mục tiêu như chi tiêu, tiết kiệm, và đầu tư, đảm bảo không để lại số dư.
| Tiêu chí | Zero-Based Budgeting | Lập ngân sách truyền thống |
|---|---|---|
| Điểm xuất phát | Bắt đầu từ 0 | Dựa trên ngân sách kỳ trước |
| Đánh giá chi tiêu | Xem xét toàn bộ | Điều chỉnh nhỏ từ kỳ trước |
| Hiệu quả | Loại bỏ lãng phí | Có thể giữ lại các khoản không hiệu quả |
| Thời gian thực hiện | Tốn thời gian hơn | Nhanh và đơn giản |
Zero-Based Budgeting đòi hỏi kỷ luật nhưng mang lại hiệu quả kiểm soát tài chính vượt trội.
Để áp dụng Zero-Based Budgeting (ZBB) một cách hiệu quả, hãy làm theo các bước dưới đây:
Bắt đầu bằng cách xác định tổng thu nhập hàng tháng của bạn. Nếu thu nhập không ổn định, hãy sử dụng mức thấp nhất trong vài tháng gần đây để đảm bảo tính chính xác.
Hãy chia chi tiêu của bạn thành các nhóm chính để dễ quản lý. Dưới đây là một số gợi ý:
| Nhóm chi tiêu | Ví dụ |
|---|---|
| Chi phí sinh hoạt | Tiền nhà, điện nước, ăn uống |
| Chi tiêu cá nhân | Mua sắm, giải trí |
| Thanh toán nợ | Nợ ngân hàng, thẻ tín dụng |
| Chi phí phát sinh | Quỹ dự phòng, chi phí đột xuất |
| Tiết kiệm và đầu tư | Quỹ tiết kiệm, đầu tư |
Phân bổ toàn bộ thu nhập vào các nhóm chi tiêu đã xác định sao cho số dư cuối cùng bằng 0. Ví dụ, nếu thu nhập hàng tháng của bạn là 20.000.000 đồng, bạn có thể phân bổ như sau:
Để đảm bảo ngân sách luôn hiệu quả, hãy thường xuyên kiểm tra và điều chỉnh. Nếu có chi phí phát sinh, bạn cần giảm các khoản mục khác để giữ ngân sách cân bằng. Các công cụ như ứng dụng quản lý tài chính hoặc bảng tính có thể giúp bạn theo dõi chi tiêu dễ dàng hơn.
Hãy thực hiện từng bước một cách linh hoạt và điều chỉnh phù hợp với tình hình tài chính cá nhân của bạn để đạt được kết quả tốt nhất.
Zero-Based Budgeting (ZBB) yêu cầu bạn phân bổ toàn bộ thu nhập ngay từ đầu, giúp quản lý chi tiêu một cách chặt chẽ và có kế hoạch hơn. Thay vì chi tiêu theo cảm hứng, phương pháp này đòi hỏi bạn phải phân chia mọi khoản thu nhập vào các mục đích cụ thể. Điều này mang lại những lợi ích như:
Việc phân bổ chi tiêu rõ ràng không chỉ giúp bạn sử dụng tiền hiệu quả mà còn mang lại nhiều giá trị khác.
ZBB không chỉ giúp bạn kiểm soát chi tiêu mà còn hỗ trợ tích lũy tài chính. Thay vì tiết kiệm những gì còn lại vào cuối tháng, bạn sẽ chủ động dành ra một khoản tiết kiệm ngay từ khi lập ngân sách. Cách tiếp cận này đảm bảo bạn luôn có một phần thu nhập được dành riêng cho mục đích tiết kiệm.
ZBB còn giúp hình thành các thói quen quản lý tài chính tốt thông qua:
Để đạt hiệu quả cao nhất, bạn cần kiên trì áp dụng ZBB trong thời gian dài và điều chỉnh ngân sách thường xuyên sao cho phù hợp với tình hình thực tế.
Tài khoản nhận tiền, Sinh lời tự động như gửi tiết kiệm!
Tài khoản sinh lời Infina là sự lựa chọn lý tưởng cho tất cả mọi người, những ai muốn tối ưu hóa tài chính cá nhân và sinh lời trên dòng tiền của mình.
Nạp và rút tiền nhanh chóng trong vòng 30 giây, nhận lợi nhuận hàng ngày và rút vốn bất kỳ lúc nào mà không bị mất lợi nhuận.
Được Công ty TNHH MTV quản lý quỹ ACB (ACBC), Công ty cổ phần quản lý quỹ PVI (PVI AM) quản lý đầu tư và Ngân hàng BIDV lưu ký. Quỹ ACBC, và Quỹ PVI AM sẽ thực hiện gửi tiền tại các ngân hàng, tổ chức tín dụng uy tín.
Trải nghiệm sinh lời miễn phíHiện nay, có nhiều ứng dụng giúp quản lý ngân sách theo phương pháp Zero-Based Budgeting. MoneyNote là một lựa chọn quen thuộc với người dùng tại Việt Nam, cung cấp các tính năng như:
Bên cạnh đó, Infina là nền tảng hỗ trợ tiết kiệm hiệu quả với tài khoản sinh lời không kỳ hạn, mức sinh lời 4,9%/năm. Với hơn 2 triệu người dùng, Infina mang lại sự an tâm trong việc quản lý quỹ dự phòng, một phần quan trọng của kế hoạch Zero-Based Budgeting.
Ngoài việc sử dụng ứng dụng, bạn cũng có thể tận dụng các mẫu lập ngân sách để quản lý tài chính dễ dàng hơn.
Các mẫu ngân sách có sẵn là công cụ hữu ích giúp bạn dễ dàng lập kế hoạch và theo dõi chi tiêu. Nhiều mẫu miễn phí có thể được tìm thấy trên:
Những mẫu này thường được thiết kế với các danh mục chi tiêu và tiết kiệm phổ biến. Chúng hỗ trợ bạn:
Để áp dụng Zero-Based Budgeting hiệu quả, việc theo dõi chi tiêu thường xuyên đóng vai trò quan trọng. Một số gợi ý bao gồm:
Một cách đơn giản nhưng hiệu quả là sử dụng hệ thống phong bì. Với phương pháp này, bạn chia tiền mặt vào các phong bì khác nhau, mỗi phong bì dành cho một mục đích chi tiêu cụ thể. Điều này giúp bạn kiểm soát chi tiêu dễ dàng và tránh vượt quá ngân sách đã đặt ra.
Khi đã thiết lập ngân sách, việc duy trì hiệu quả Zero-Based Budgeting (ZBB) đòi hỏi bạn phải đối mặt với một số thách thức thực tế. Dưới đây là những vấn đề phổ biến và cách xử lý chúng.
Một trong những khó khăn lớn khi áp dụng ZBB là việc ghi chép và theo dõi toàn bộ chi tiêu. Theo nghiên cứu của Mint vào tháng 3/2024, những người theo dõi chi tiêu đều đặn trong ít nhất 3 tháng đã tăng mức tiết kiệm trung bình lên 25%.
Để quản lý tốt hơn, bạn nên:
Biến động bất ngờ về thu nhập hoặc chi tiêu có thể khiến việc giữ ngân sách ở mức 0 trở nên khó khăn hơn.
“Nếu bạn chưa theo dõi chi tiêu rõ ràng hoặc cảm thấy thiếu kiểm soát, ZBB là phương pháp tốt”.
Một vài cách xử lý hiệu quả:
Những điều chỉnh này sẽ giúp bạn giữ ngân sách ổn định ngay cả khi có thay đổi bất ngờ.
Để áp dụng ZBB lâu dài, bạn cần xây dựng thói quen và áp dụng công nghệ hỗ trợ. Một số gợi ý:
Xây dựng thói quen quản lý chi tiêu và trách nhiệm tài chính là yếu tố quan trọng để duy trì ZBB trong dài hạn.
Pay yourself first!
Tạm dịch: Trả cho bản thân trước!
Để áp dụng phương pháp Zero-Based Budgeting (ZBB) hiệu quả, bạn cần thực hiện ba bước chính:
Ví dụ: Với thu nhập 30.000.000 đồng/tháng, bạn có thể phân bổ ngân sách như sau:
| Danh mục | Số tiền (VNĐ) |
|---|---|
| Chi phí sinh hoạt | 6.000.000 |
| Nhu cầu cá nhân | 7.000.000 |
| Trả nợ | 10.000.000 |
| Quỹ dự phòng | 3.000.000 |
| Tiết kiệm/Đầu tư | 4.000.000 |
Việc áp dụng ZBB không chỉ giúp bạn kiểm soát chi tiêu mà còn tạo nền tảng để đạt được các mục tiêu tài chính dài hạn.
Bạn có biết? Vi phạm các quy định về phòng, chống rửa tiền (AML) và…
Hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) đang trở thành xu hướng trọng tâm trong…
Feedback loops giúp doanh nghiệp cải thiện quy trình, nâng cao chất lượng sản phẩm/dịch…
Bạn muốn biết cổ phiếu mình đang quan tâm có thực sự đáng giá để…
FED tăng lãi suất làm tăng áp lực lên kinh tế Việt Nam. Điều này…
Telemedicine (y tế từ xa) đang mở ra nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn…