Thuế là gì? Có những loại thuế nào tại Việt Nam?

Thuế là khoản đóng góp mang tính chất bắt buộc mà người dân cần phải đóng. Vậy thì thuế là gì? Chúng được dùng để làm gì? Có những loại thuế nào phổ biến ở nước ta? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau với Infina nhé!

Thuế là gì?

Khái niệm về thuế được định nghĩa là một khoản thu bắt buộc, không bồi hoàn trực tiếp của nhà nước đối với các tổ chức và các cá nhân nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của Nhà nước vì lợi ích chung.

Tiền thuế để làm gì?

Thuế đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế xã hội, góp phần giúp đỡ và xây dựng đất nước. Tiền thuế sẽ được dùng để:

• Tạo nguồn thu ngân sách nhà nước, được xem là khoản thu quan trọng nhất trong xã hội, có tính ổn định lâu dài. Khi nền kinh tế càng phát triển thì khoảng thu này càng lớn. Vì vậy, nếu không có thuế thì nhà nước không thể hoạt động vững mạnh.
• Được dùng để tăng thu nhập vào ngân sách nhà nước, góp phần giải quyết các vấn đề an sinh, phúc lợi xã hội về các đối tượng theo chính sách. Đồng thời, thuế góp phần làm nguồn lực xây dựng hạ tầng, cơ sở vật chất công cộng, phục vụ cho người dân.
• Giúp tăng trưởng phát triển kinh tế, xã hội của người dân, thúc đẩy nguồn nhân lực, hiệu suất làm việc tăng lên. Đảm bảo công bằng xã hội thông qua điều tiết phần chênh lệch thu nhập giữa người giàu và người nghèo. Bằng cách trợ cấp hoặc cung cấp hàng hóa công cộng.

Đặc trưng của thuế

Thuế mang tính chất bắt buộc

Tính chất bắt buộc của thuế thể hiện ở việc người nộp thuế dù có muốn hay không. Khi đủ điều kiện nộp thuế cho ngân sách nhà nước thì sẽ buộc phải nộp bằng những hình thức phù hợp.

Ngoài ra, việc cơ quan có thẩm quyền thu thuế đại diện cho nhà nước cũng thể hiện tính chất bắt buộc của thuế. Các cơ quan quản lý thuế phải thực hiện nghĩa vụ thu thuế đúng, đủ chủ thể và bình đẳng giữa người nộp thuế.

Thuế thể hiện quyền lực của nhà nước

Sự ra đời của thuế gắn liền với sự ra đời của nhà nước. Nếu không có thuế, nhà nước không có đủ điều kiện tiềm lực kinh tế để duy trì hoạt động cũng như thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình. Nguồn thu ngân sách Nhà nước có tới 90% được tạo lập từ thuế. Chỉ khi cho thuế tính quyền lực thì thuế mới đảm bảo thực hiện thu thuế một cách hiệu quả nhất, tạo lập được ngân sách quốc gia.

Việc thu thuế được đảm bảo thực hiện bằng nhiều cơ quan quyền lực như tổng cục thuế và cơ quan thuế địa phương. Người thu thuế không thực hiện đúng nghĩa vụ hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Thuế không mang tính hoàn trả hoặc đối giá

Tính không đối giá của thuế thể hiện ở điểm: Bất kỳ chủ thể nào khi đủ điều kiện nộp thuế theo quy định thì dù đã nhận được một khoản lợi ích nào hay chưa thì đều phải nộp thuế.

Thuế mang tính chất vĩnh viễn

Tính chất vĩnh viễn được thể hiện ở chỗ nguồn thu từ thuế được nhà nước dùng để phục vụ an sinh, xã hội. Chính vì thế, thuế sẽ không mang tính hoàn trả lại cho người nộp thuế.

Các loại thuế ở Việt Nam

Thuế trực thu

Thuế mà nhà nước sẽ thu trực tiếp từ phần thu nhập của thể nhân hoặc pháp nhân. Hiện nay tại Việt Nam, gồm có các loại thuế trực thu: Thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), thuế chuyển nhượng quyền sử dụng đất, thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao (TNCN).

Đặc điểm của thuế trực thu đó là: 

• Người nộp thuế theo quy định của nhà nước cũng là người chịu thuế.
• Thuế trực thu là động lực và điều tiết trực tiếp đến thu nhập của người chịu thuế.

Thuế gián thu là gì?

Là loại thuế mà nhà nước thu từ người sản xuất, kinh doanh dịch vụ, hàng hóa. Các loại thuế gián thu tại Việt Nam, gồm có: Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế xuất nhập khẩu…

Đặc điểm của thuế gián thu đó là:

• Người nộp thuế và người chịu thuế không giống nhau.
• Thuế gián thu là một phần quan trọng để tạo nên giá cả của dịch vụ/ hàng hóa do người chủ kinh doanh/ sản xuất phải nộp cho nhà nước. Trong khi đó người tiêu dùng mới chính là người phải chịu thuế.
• Là loại thuế đánh trực tiếp lên hàng hóa, dịch vụ nên ảnh hưởng đến giá cả thị trường và hoạt động kinh doanh.
• Việc thu thuế và quản lý được đơn giản hóa so với thuế trực thu, do cơ quan thuế quản lý và chịu trách nhiệm.
• Số thuế phải nộp căn cứ vào sản phẩm, hàng hóa kinh doanh.
• Không đảm bảo công bằng giữa những người có thu nhập. Bởi mỗi người có mức thu nhập khác nhau nhưng phải chịu cùng 1 mức thuế cho cùng 1 loại hàng hóa, dịch vụ.

Các loại thuế phổ biến ở nước ta

Hiện nay, tuỳ theo mục đích khác nhau mà các cá nhân hoặc pháp nhân sẽ phải nộp các loại thuế khác nhau. Một số loại thuế phổ biến ở nước ta bao gồm:

Các loại thuế doanh nghiệp phải nộp

Tuỳ vào ngành nghề, doanh nghiệp sẽ có nghĩa vụ với các loại thuế khác nhau theo quy định của nhà nước. Tuy nhiên, dù là loại doanh nghiệp nào thì cũng có điểm chung là phải nộp 4 loại thuế cơ bản sau: 

• Thuế môn bài,
• Giá trị gia tăng (GTGT),
• Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN),
• Thuế thu nhập cá nhân (TNCN).

Các loại thuế phí xăng dầu

Xăng dầu là loại hàng hoá được đánh vào danh mục nhu cầu thiết yếu của chúng ta hàng ngày. Nhưng giá xăng dầu ở mỗi nước lại khác nhau, lý do là gì? Đó là do mỗi lít xăng dầu ở Việt Nam đang cõng các loại thuế sau:

• 10% Thuế nhập khẩu.
• Thuế bảo vệ môi trường từ 1.000 đồng – 4.000 đồng/lít.
• 7% – 10% Thuế tiêu thụ đặc biệt.
• Thuế giá trị gia tăng là 10%.

Các loại thuế khi mua bán đất

Giao dịch mua bán phải chịu 5 loại thuế, phí cơ bản: thuế thu nhập cá nhân, phí thẩm định hồ sơ, phí công chứng, phí cấp sổ đỏ, phí trước bạ. Việc nộp các loại thuế phí sẽ theo sự thỏa thuận của 2 bên mua bán, nhưng thông thường sẽ nộp thuế phí như sau:

• Người mua: Thuế phí trước bạ bên mua, phí cấp sổ đỏ, phí thẩm định hồ sơ.
• Người bán: Thuế phí trước bạ bên bán, thuế thu nhập cá nhân, phí công chứng.

Các loại thuế khi mua ô tô

Hiện nay ô tô là loại tài sản khá quen thuộc với chúng ta. Và với một chiếc xe ô tô lăn bánh sẽ bao gồm các loại thuế, phí sau đây:

Áp dụng mức thuế 0% – 80% cho thuế nhập khẩu ô tô tuỳ khu vực

Mức thuế suất 30% – 65% cho thuế tiêu thụ đặc biệt

Thuế giá trị gia tăng là 10% cho các dòng xe.

Thuế trước bạ ô tô được tính theo quy định của nhà nước, với công thức

Lệ phí trước bạ nộp = Giá tính lệ phí trước bạ x Mức thu lệ phí theo tỷ lệ (%)

Các loại thuế khi kinh doanh

Ngay khi tiến hành các hoạt động kinh doanh, doanh nghiệp cần phải nộp các loại thuế sau:

• Thuế môn bài, thuế thu nhập doanh nghiệp.
• Và thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất nhập khẩu.
• Ngoài ra còn phải nộp thuế sử dụng đất, thuế tài nguyên, thuế bảo vệ môi trường..
• Một số loại thuế khác theo quy định tùy thuộc vào lĩnh vực kinh doanh của doanh nghiệp.

Kết luận

Bài viết trên là các thông tin về thuế tại Việt Nam, hy vọng bạn đã hiểu thêm về thuế là gì cùng thuế đóng vai trò như thế nào đối với nước ta và chúng ta cần phải nộp những loại thuế nào. 

Bạn có cảm nghĩ như thế nào? Hãy để lại bình luận phía dưới nhé!

Xem thêm:

• Thuế thu nhập cá nhân là gì? Thu nhập bao nhiêu thì phải đóng thuế TNCN tại Việt Nam?
• Thủ tục nhận bảo hiểm thai sản và điều kiện để được nhận trợ cấp thai sản